Πρόβατα

Είπαμε, να μάθεις να σφυράς - όχι όμως να ζητάς και πρόβατα!

Προνόμια αέρος-αέρος

Δεν υπάρχει τίποτε πιο γελοίο από το κουρτινάκι που τραβάνε οι αεροσυνοδοί ανάμεσα στην πρώτη και την οικονομική θέση του αεροπλάνου λίγο μετά την απογείωση - όταν πια ο κίνδυνος της συντριβής και της σύνθλιψης από την κοινή μοίρα έχει κάπως απομακρυνθεί.

Αναρωτιέμαι συχνά για τη χρησιμότητά του, ιδίως σε πτήσεις που δεν διαρκούν πολύ. Το μόνο που σε εμποδίζει είναι να δεις τον καφέ που σερβίρεται σε φλιτζανάκι και το έξτρα νάζι της αεροσυνοδού προς τους προνομιούχους επιβάτες.

Αργότερα, όταν ο κίνδυνος της συντριβής κατά την προσγείωση επανακάμπτει, το κουρτινάκι τραβιέται πάλι, ίσως για να θυμίσει στους θνητούς πως κανένα προνόμιο δεν θα πάρουν μαζί τους...

Τσιμεντένια μανουάλια

Στις χώρες που έχουν ξεκαθαρίσει τα του παρελθόντος τους, στις χώρες όπου το παρόν κυλάει σχετικά ήσυχα, υποσχόμενο ένα εξίσου τακτοποιημένο μέλλον, δεν θα δεις αναμονές.

Αντιθέτως, στις χώρες που το παρελθόν τους τελεί διαρκώς υπό διαπραγμάτευση, στις χώρες που το παρόν τους συνταράζεται κάθε τόσο από συγκρούσεις ανεπίλυτες, με ρίζες βαθιές, τις βλέπεις να ξεφυτρώνουν κάθε τόσο, σαν σιδερένια κεριά πάνω σε τσιμεντένια μανουάλια, μια άκομψη προσευχή για το διαρκώς αβέβαιο μέλλον.

Οι γόπες και η θάλασσα

Καταφθάνει στην παραλία απογευματάκι. 
Χαιρετάει τους πάντες μεγαλόφωνα, σαν πολιτευτής. 
Φτιάχνει το φραπέ του μεθοδικά. 
Προσφέρει πάγο σε όποιον από τους πρωινούς επιθυμεί να ακολουθήσει το παράδειγμά του. 
Κατευθύνεται στην ακροθαλασσιά. 

Μας εντοπίζει. 
Δεν μας έχει ξαναδεί. 
Είναι η πρώτη μας φορά εκεί, παραδεχόμαστε. 
Επικροτεί την επιλογή μας. 
Πεντακάθαρη θάλασσα, μπορεί και η καθαρότερη στην Ελλάδα. Χαμογελάμε καλοπροαίρετα. 
Η θάλασσα είναι καθαρή, αλλά στους θάμνους, λίγα μέτρα πιο πίσω, έχει φουντώσει ένας σωρός από πλαστικές σακούλες, κουτάκια μπίρας, μπουκάλια νερού, θραύσματα φελιζόλ και πάει λέγοντας...
Κάθεται στα βοτσαλάκια και πίνει τον καφέ του καπνίζοντας. 
Κάποια στιγμή αποφασίζει να βουτήξει στην καθαρότερη θάλασσα της χώρας.
Μπαίνει με αργά, προσεκτικά βήματα και το τσιγάρο στο στόμα.
Το πετάει στα πεντακάθαρα νερά και βουτάει.
Σε λίγες μέρες θα πάει να ψηφίσει.
Η χώρα δεν έχει γλιτωμό - οι παραλίες της είναι γεμάτες σκουπίδια.

Οι ωραίοι και τα χρέη

"...Τέρμα τα βαθιά ιδεολογικά χάσματα! Τέλος οι ταξικές κόντρες! Μακριά από μας... Η εθνική συμφιλίωση επιτεύχθηκε δια νόμου. Η αλλαγή συντελέστηκε, κακήν κακώς. Προς το καλύτερο, ασφαλώς. Τα κλάψαμε τα θύματα, ας δώσουμε τώρα άφεση στους θύτες, απ’ όπου κι αν προέρχονται, κι ας πορευθούμε εν ειρήνη˙ ας κοιτάξουμε, επιτέλους, να ευημερήσουμε. Τελειώσαμε με τους βασιλιάδες, τις δικτατορίες και το αίμα. Υπάρχουν πολύ πιο δημοκρατικοί τρόποι για να χειραγωγεί κανείς. Οι εργολάβοι πίσω από τα ΜΜΕ κατέληξαν στην κοινοβουλευτική δημοκρατία κληρονομικού τύπου. Μη μου σηκώνετε τα φρύδια σας! Ξέρω τι λέω... Θέλετε να διασκεδάσετε, αγαπητέ Τιερί; Σε τρεις περιπτώσεις, από την ίδρυση του ελληνικού κράτους –που δεν απέχει δα και πολύ, ούτε δυο αιώνες-, πατέρας, γιος και εγγονός διετέλεσαν πρωθυπουργοί της χώρας και πάμε για την τρίτη! Γελάτε; Τώρα θα σας κοπεί το γέλιο! Υπήρξαν τέσσερις ακόμα περιπτώσεις, όπου πατέρας και γιος κατέλαβαν το ίδιο αξίωμα. Είδατε; Δεν γελάτε πια... Την ώρα που μιλάμε, στα έδρανα της Βουλής κάθονται κάνα δυο ακόμα τέκνα πρώην πρωθυπουργών, παρακολουθώντας ανυπόμονα τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων... Και δεν έβαλα στο λογαριασμό τον προηγούμενο πρωθυπουργό μας, που ήταν ανιψιός του Καραμανλή – θα τον έχετε ακουστά... Νεποτισμός, είπατε; Ούτε συνεννοημένοι να ’μασταν: η λέξη ανιψιός έχει την ίδια ρίζα – το λατινικό nepos... Αλλά δεν θέλω τέτοια! Τα παιδιά των πρωθυπουργών έχουν κι αυτά κάθε δικαίωμα να προσφέρουν στον τόπο! Γιατί να τους το στερήσουμε, δημοκράτες άνθρωποι;..."

Η παραπάνω σκηνή από Τα παιδιά του Κάιν (Μεταίχμιο, 2011) διαδραματίζεται το 2009 και προβλέπει εκ του ασφαλούς την πρωθυπουργία του Γιώργου Παπανδρέου. Ετούτη η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στις επερχόμενες εκλογές για την ανάδειξη νέου αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας. Σύμφωνα με δημοσιεύματα τρία μέλη της οικογένειας Μητσοτάκη φλερτάρουν με την υποψηφιότητα. Η αναδιάρθρωση του πολιτικού προσωπικού της χώρας είναι πιο επείγουσα κι από την αναδιάρθρωση του χρέους.

Η Ζόρικη

Αυτός που βγάζει φωτογραφίες συνήθως μένει αναγκαστικά εκτός του κάδρου. Έτσι κι ο πατέρας, που λάτρευε τις φωτογραφίες.

Είχε μια φτηνή ρώσικη μηχανή, Ζόρκιν, με καλά κρύσταλλα στον φακό. Χάρη σ’ αυτή τη μηχανή, τη «Ζόρικη», όπως την είχαμε βαφτίσει, έχω χιλιάδες φωτογραφίες από τα παιδικά μου χρόνια. Αυτές στις οποίες εμφανίζεται κι ο πατέρας μετριούνται στα δάχτυλα, εννοείται.

Όσο μεγαλώναμε τόσο λιγότερες τραβούσε. Στα γεράματά του ανακάλυψε τη βιντεοκάμερα. Τράβηξε το πανηγύρι στο χωριό του, και κάμποσα οικογενειακά γλέντια. Ο ίδιος, εννοείται, πάλι έλειπε.

Όταν πέθανε, ανακαλύψαμε έκπληκτοι πως δεν υπήρχε πρόσφατη φωτογραφία του της προκοπής. Αναγκαστικά, χρησιμοποιήσαμε για τον τάφο μια που του ’χαν βγάλει με το ζόρι στα μπουζούκια, σε κάποιο χορό του συλλόγου συνταξιούχων. 

ΥΓ: Από τα Σουβενίρ...

Making of Ρέστα

Τις τρεις τελευταίες μέρες, καμιά εικοσαριά γενναιόδωροι, φιλότιμοι και ακούραστοι άνθρωποι παράτησαν τις δουλειές τους, τις σπουδές τους, τις οικογένειές τους, κάποιοι άφησαν τα παιδιά τους στη φροντίδα άλλων, κι ήρθαν να μοιραστούν μαζί μου την περιπέτεια του γυρίσματος μιας μικρού μήκους ταινίας που θα λέγεται "Ρέστα". Ετούτο το κειμενάκι είναι ένα ελάχιστο "ευχαριστώ" - ένα τίποτα μπροστά σε όσα έκαναν για να ολοκληρωθεί αυτή η ταινία...                                                             α                      

                                      

Τα γυρίσματα -ειδικά τις δύο πρώτες μέρες- μόνο περίπατος δεν ήταν. Ξεκίνημα τα χαράματα και σκληρή δουλειά μέχρι πολύ αργά το απόγευμα, τη μια μέρα, και μέχρι τη νύχτα τη δεύτερη. Έρχονταν όλοι με χαμόγελο, έδιναν ρέστα όλη μέρα τόσο σε προθυμία όσο και σε αποτελεσματικότητα κι έφευγαν ξεθεωμένοι, χωρίς να γκρινιάξουν ή να παραπονεθούν... Αναρωτιέμαι τι θα έκαναν αν πληρώνονταν κιόλας...                                                       

                                             

Ίσως να είναι ένα σημάδι ότι ακόμα και οι περαστικοί βοήθησαν: οι περισσότεροι ανταποκρινόμενοι στο αίτημά μας να μην περάσουν μπροστά από την κάμερα... Η κυρία της φωτογραφίας όμως έκανε κάτι περισσότερο: έδωσε τα ψιλά της στη ζητιάνα μας! Δεν τα δώσαμε πίσω... Αυτά τα τριάντα λεπτά τα κρατήσαμε για γούρι! Στο τέλος της δεύτερης μέρας, η Γόνη έφυγε από το Μοναστηράκι με τα ρούχα του ρόλου, για να γυρίσει για λίγο σπίτι της. Ο κύριος που της πρόσφερε εισιτήριο στο τρόλεϊ αρνήθηκε να πάρει το αντίτιμο. Κανείς μας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι το ίδιο θα γινόταν και με τον Σωτήρη στην πλατεία Βικτωρίας: ένας μετανάστης άφησε ένα εικοσάλεπτο στην απλωμένη χούφτα του...         

                                    

Μεσημέρι Σαββάτου στην Ομόνοια: τα φαγωμένα τσιμέντα καίγονται. Welcome to Greece που λέει και η διαφήμιση, στο βάθος. Η θερμοκρασία της κάμερας όλο και ανεβαίνει. Τσεκάρουμε το πλάνο που τραβήξαμε και ο Βίτωνας βλέπει ότι κάτι δεν πάει καλά. Το τραβάμε δεύτερη φορά - και πάλι drops. Τρίτη - τα ίδια. Κάποιος έχει τη φαεινή ιδέα να αλλάξουμε κάρτα. Το κόλπο πιάνει. Ένα αυτοκίνητο χρηματαποστολής έρχεται και μπαίνει στο κάδρο. Ο οδηγός δεν κατεβάζει καν το τζάμι για να του μιλήσουμε. Αναγκαστικά περιμένουμε. Μισή ώρα - ίσως και παραπάνω... Η Γόνη με πουλόβερ κλειστό στο λαιμό, το πανωφόρι στα χέρια κι ένα χαμόγελο που σε κάνει να σκέφτεσαι ποιος Θεός σου χρωστάει...             

Ο Jaime έρχεται με την ομορφότερη ομπρέλα που έχω δει στη ζωή μου. Ίσως και να γλιτώσουμε τα εγκαύματα στον σβέρκο. Η χρηματαποστολή φεύγει. Η Γόνη σβήνει το χαμόγελο και ξαναγίνεται η μοχθηρή ζητιάνα του σεναρίου. Η άλλη κάρτα δουλεύει όπως πρέπει. Το έχουμε το πλάνο...     

Κυριακή μεσημέρι - Μοναστηράκι: το μισό συνεργείο έχει φύγει για να προετοιμάσει τον χώρο για το βραδινό γύρισμα. Ο Αλέξης και η Ζωή μάς έχουν παραχωρήσει το σαλόνι τους - μάς έχουν βάλει και φρέσκα φρούτα στο φυγείο. Στην πλατεία, μπροστά μας, ζευγάρια χορεύουν το τραγούδι που παίζει η λάτιν μπάντα. Κανείς δεν μας προσέχει. Ανεβαίνουμε στους μεταλλικούς όγκους στη μέση της πλατείας και τραβάμε το πέρασμα του Συμεών μέσα σε τρία τέταρτα.

Τελευταία μέρα, στον Ταύρο: ο καιρός μάς έχει κάνει το χατίρι - δεν δικαιούμαστε να γκρινιάζουμε για τη ζέστη. Η Γόνη παίρνει τη θέση της - περιμένει τον Συμεών που έρχεται - ο Σωτήρης κρυμμένος μ' ένα σκουριασμένο σίδερο στο χέρι - κάνουμε τη σκηνή που πέφτει ξύλο. Μέχρι τώρα έχουν πάει όλα τόσο καλά που αρχίζω να φοβάμαι ότι εδώ θα στραβώσει το πράγμα - ποιος μπορεί να είναι τόσο τυχερός;

Ο Συμεών φοράει τον πλαστικό θώρακα - ο Σωτήρης θα του ρίξει καμιά τριανταριά κλοτσιές στο στομάχι. Η Δανάη και η Δήμητρα έχουν φροντίσει για ένα εφεδρικό πουκάμισο. Το πλαστικό μπουκάλι πρέπει να τρυπήσει και το γάλα να χυθεί στις πλάκες. Πώς χύνεται σωστά το γάλα; Κι αν χρειαστεί να το ξανακάνουμε; Θα ξεπλύνουμε τις πλάκες και θα περιμένουμε να στεγνώσουν... Για πάμε να δούμε...

Η Γόνη παίρνει τη στάση της - σαν μονομάχος σε γουέστερν. Ο Βίτωνας παίρνει αγκαλιά την κάμερα και δοκιμάζει τη θέση των ποδιών του. Ο Συμεών έρχεται. Ο Σωτήρης σφίγγει το σκουριασμένο σίδερο στα χέρια του. Μια, δυο, τρεις λήψεις και το πλάνο είναι καλό... Είναι το τελευταίο - έχουμε τελειώσει μια ώρα νωρίτερα. Θέλω να τους αγκαλιάσω έναν έναν και να τους πω ευχαριστώ. Είμαι συγκινημένος και δεν με πολυνοιάζει και να φανεί. Ζητάω να το κάνουμε ακόμα μια φορά. Δεν χρειάζεται, αλλά δεν θέλω να τελειώσει... Ανταποκρίνονται αμέσως! Εύχομαι αυτό να σημαίνει πως αισθάνονται κι εκείνοι το ίδιο.

Γόνη, Συμεών, Σωτήρη, Αθηνά, Τάκη, Μαρία, Βιτόρια, Γιώργο, Βίτωνα, Δημήτρη, Δανάη, Σπύρο, Ειρήνη, Χαρά, Νίκο, Δήμητρα, Νίκη, Χρήστο, Γιώργο, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩΩΩ! Εύχομαι να μπορέσω κάποτε να ανταποδώσω.

Γιώργο και Κατερίνα, η μαγική κάμερά σας μάς έλυσε τα χέρια - σας το χρωστάω!

Jaime και Διονυσία, χωρίς την ενέργεια, την ευγένεια και την ψυχραιμία σας τίποτε απ' όλα αυτά δεν θα είχε γίνει έτσι. Σας είμαι ευγνώμων!

                                               

Σημεία στίξης

Όχι, ζώα! Όχι κουτάβια στους κάδους!

Ρέστα

Τους τελευταίους μήνες, αναζητώντας χώρους για τα γυρίσματα μιας ταινίας, έπεσα πάνω σ' αυτό το λειψό όχημα. Το φωτογράφισα χωρίς δεύτερη σκέψη, αν και δεν ήμουν σίγουρος πώς θα μπορούσα να το αξιοποιήσω.

 Λίγο καιρό αργότερα, επισκέφθηκα τον ίδιο χώρο και έβγαλα ακόμα μια φωτογραφία, χωρίς να συνειδητοποιώ πως κάτι είχε αλλάξει.

Την τελευταία φορά που επισκέφθηκα τον ίδιο χώρο, περνώντας μπροστά από το αμάξι (αν μπορεί κανείς να το πει έτσι) κατάλαβα αμέσως πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Έβγαλα την τρίτη φωτογραφία με τη σκέψη πως το κουτσό όχημα ήταν μια πρώτης τάξεως μεταφορά για ό,τι ζούμε σ' αυτή τη χώρα απ' την αρχή του χρόνου.

Να σημειώσω μόνο πως ο τίτλος της ταινίας θα είναι "Ρέστα".

Κοζάνη Μπλουζ

Η τύχη με έστειλε να υπηρετήσω σε έναν Λόχο της Αεροπορίας Στρατού, στο αεροδρόμιο της Κοζάνης. Στην πρώτη μου έξοδο στριφογύρισα αρκετά χαζεύοντας την άγνωστη πόλη. Δεν βρήκα τίποτε ενδιαφέρον. Καθώς δεν γνώριζα κανέναν, κατέληξα σε μια καφετέρια.  Ήπια όσους καφέδες άντεχα, αλλά είχα ακόμα μπροστά μου αναρίθμητες ώρες. Έκανα ακόμα μια βόλτα, στη διάρκεια της οποίας ανακάλυψα έναν κινηματογράφο. Έπαιζε «Τα παιδιά της Χελιδόνας» του Κώστα Βρεττάκου κι ένα έργο καράτε. Πλήρωσα εισιτήριο και μπήκα.

Είδα το καράτε απ’ τη μέση. Το σινεμά ήταν γεμάτο. Στο διάλειμμα πριν την ελληνική ταινία το σινεμά άδειασε. Μείναμε τρεις. Η ταινία ήταν καλή.

Αποφάσισα πως δεν χρειαζόμουν τις εξόδους. Στο στρατόπεδο περνούσα καλύτερα, αρκεί να είχα αρκετά βιβλία. Οι υπόλοιποι στη μονάδα ήταν από κει γύρω. Τους πρότεινα να βγαίνουν στη θέση μου, εκ περιτροπής. Ο Διοικητής δέχτηκε, αφού βεβαιώθηκε πως η απροθυμία μου να βγω στην πόλη δεν ήταν δείγμα βαριάς ψυχικής ασθένειας. Οι συνάδελφοί μου ήταν πανευτυχείς. Πιθανότατα την έβγαζαν στις καφετέριες κι έβλεπαν και κανένα έργο καράτε πότε πότε.

Λίγο πριν φύγω, θέλησαν να με βγάλουν ένα βράδυ έξω – σαν ευχαριστώ. Στην Bora Bora, λέει, τραγουδούσε η Άννα Φωτίου. Βρήκα μια δικαιολογία, μην τους προσβάλλω, και το απέφυγα.

Κάθε φορά που ακούω μια συζήτηση για ταινίες που περιφρονούν τον μέσο θεατή θυμάμαι αυτή την ιστορία.

Διαπραγματεύσεις

Στην καλύτερη, κατά τη γνώμη μου, ταινία του, τη «Λευκή», ο Κριστόφ Κισλόφσκι –με την καθοριστική συνδρομή του συνεργάτη του στο σενάριο Κριστόφ Πισίεβιτς– διαπραγματεύεται με ευρηματικό, τουλάχιστον, τρόπο το ακανθώδες ζήτημα της ισοτιμίας στον κλονισμένο γάμο ενός ταλαντούχου πολωνού κομμωτή, του Κάρολ, και της γαλλίδας συζύγου του και ιδιοκτήτριας του κομμωτηρίου Ντομινίκ.

Στην αρχή της ταινίας, η Ντομινίκ ζητά διαζύγιο από τον Κάρολ, καθώς εκείνος δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τα συζυγικά του καθήκοντα – ο γάμος τους είναι άγονος. Ο Κάρολ, με τη σειρά του, υποστηρίζει στο –γαλλικό– δικαστήριο πως αγαπά τη γυναίκα του και δεν θέλει να διαλυθεί ο γάμος.

Η Ντομινίκ κερδίζει. Βγαίνοντας από το δικαστήριο, ο Κάρολ παίρνει τα παπούτσια του στο χέρι. Λίγο αργότερα, διαπιστώνει πως δεν υπάρχουν χρήματα στον τραπεζικό του λογαριασμό. Ταπεινωμένη από την ανικανότητά του, η Ντομινίκ θέλει με τη σειρά της να τον ταπεινώσει.

Ο Κάρολ επιχειρεί απεγνωσμένα να διαπραγματευτεί την επανασύνδεσή τους. Πηγαίνει στο κομμωτήριο και κάνει ό,τι μπορεί για να ανταποκριθεί στο ερωτικό της κάλεσμα. Εις μάτην, όμως. Δεν του σηκώνεται! Εξοργισμένη, η Ντομινίκ βάζει φωτιά στις κουρτίνες και απειλεί να τον χώσει στη φυλακή για εμπρησμό.

Ο Κάρολ το βάζει στα πόδια και βρίσκει καταφύγιο στο μετρό. Άφραγκος και χωρίς χαρτιά, μοιάζει να μην έχει διέξοδο. Με το τελευταίο του δίφραγκο τηλεφωνεί στην Ντομινίκ, από έναν θάλαμο κάτω απ’ το παράθυρό της, υπό το ειρωνικό βλέμμα της Μπριζίτ Μπαρντό από μια γιγαντοαφίσα της «Περιφρόνησης» του Γκοντάρ. Η Ντομινίκ, ακλόνητη στην απόφασή της, υποκρίνεται πως έρχεται σε οργασμό, στρίβοντας το μαχαίρι στην πληγωμένη καρδιά του Κάρολ.

Σαν να μην του έφταναν όσα έχει τραβήξει, ο Κάρολ έχει να αντιμετωπίσει και μια δύστροπη τηλεφωνική συσκευή που του τρώει τα ρέστα. Έξαλλος, απαιτεί τα λεφτά του από τον υπάλληλο στο εκδοτήριο εισιτηρίων. Εκείνος θα του πετάξει τελικά ένα δίφραγκο, για να τον ξεφορτωθεί.

Μην έχοντας άλλη διέξοδο, ο Κάρολ θα ανοίξει μια τρύπα στην παλιοβαλίτσα του, μέσα στην οποία θα χωθεί, για να επιστρέψει στην Πολωνία ως αποσκευή ενός συμπατριώτη του, του Μικολάι, που είναι πρόθυμος να τον βοηθήσει. Τα μόνο που θα πάρει μαζί του απ’ τη Γαλλία είναι ένα αγαλματάκι, ένα μπούστο της Μαριάν –της προσωποποίησης της γαλλικής δημοκρατίας–, υποκατάστατο της χαμένης συζύγου.

Σε μια σκηνή σπάνιας σεναριακής έμπνευσης, οι υπάλληλοι του αεροδρομίου στην Πολωνία κλέβουν τη βαριά βαλίτσα από το αεροπλάνο και τη μεταφέρουν σε μια χωματερή, όπου, με ασφάλεια, θα μπορέσουν να μοιραστούν τη λεία τους. Προς μεγάλη τους απογοήτευση, από μέσα ξεπηδάει ο Κάρολ με το αγαλματάκι του. Κατρακυλώντας μέσ’ στις λάσπες, με τους γλάρους να πετούν πάνω από σωρούς σκουπιδιών, ο Κάρολ αναφωνεί με αγαλλίαση «Πατρίδα!»

Στην πατρίδα του, ο Κάρολ θα προσπαθήσει αρχικά να ξανασταθεί στα πόδια του, κουρεύοντας τις πελάτισσες του αδερφού του που εκτιμούν αφάνταστα το ταλέντο του. Πολύ γρήγορα όμως θα βρει δουλειά και ως τσιλιαδόρος σε μια μαφιόζικη επιχείρηση μαύρης αγοράς συναλλάγματος. Και θα αρπάξει την ευκαιρία μπαίνοντας σφήνα στα σχέδια των αφεντικών του – αγοράζοντας δυο τρία χωραφάκια στο κέντρο μιας μεγάλης περιοχής που πρόκειται να γνωρίσει απροσδόκητη άνθηση στο εγγύς μέλλον…

Η διαφθορά και η ανομία που επικρατούν στην πατρίδα του θα επιτρέψουν στον αποφασισμένο Κάρολ να συγκεντρώσει πολλά χρήματα μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Ένα μέρος τους είναι κι η αμοιβή που του υπόσχεται ο απελπισμένος Μικολάι – μην έχοντας κουράγιο να αυτοκτονήσει αναζητά εκτελεστή. Ο Κάρολ θα πυροβολήσει τον Μικολάι – αλλά με άσφαιρα πυρά. Ο Μικολάι αλλάζει γνώμη μετά την εικονική εκτέλεση, δίνει τα χρήματα της αμοιβής στον Κάρολ και τον βοηθάει να βάλει μπροστά το σκοτεινό σχέδιό του: ο Κάρολ κληροδοτεί τα πάντα στη γαλλίδα πρώην σύζυγό του κι έπειτα σκηνοθετεί τον θάνατο και την κηδεία του, έχοντας φροντίσει πρώτα για την εισαγωγή ενός αγνώριστου πτώματος από τη Ρωσία.

Η Ντομινίκ θα έρθει στην Πολωνία για την κηδεία και τότε ο Κάρολ θα ολοκληρώσει την εκδίκησή του. Θα την επισκεφτεί κρυφά στο ξενοδοχείο της για να ξεπληρώσει το χρέος του – παίζοντας πλέον εντός έδρας, θα της χαρίσει έναν ανεπανάληπτο οργασμό, προτού εξαφανιστεί ξανά, αφήνοντας την αστυνομία να κάνει τη δουλειά της: η Ντομινίκ είναι η κύρια ύποπτη για τον φόνο του Κάρολ, αφού είναι η μόνη που έχει τόσο ισχυρό κίνητρο – την ανέλπιστη κληρονομιά.  

Στη σπαρακτική τελική σκηνή της ταινίας ο Κάρολ επισκέπτεται τη φυλακή όπου βρίσκεται η Ντομινίκ, κι εκείνη, πίσω απ’ τα κάγκελα, του εξηγεί πως κατάλαβε – αν βγει ποτέ από κει θέλει να ξαναπαντρευτούν!

Γιατί η Ντομινίκ τώρα ξέρει –έμαθε– πως για να είναι γόνιμος ο γάμος πρέπει οι δύο εταίροι να είναι ισότιμοι. Στη Γαλλία, έχοντας το πάνω χέρι απέναντι στον μετανάστη, ταλαντούχο κομμωτή, το μόνο που κατάφερε ήταν να τον ευνουχίσει. Στην Πολωνία οι όροι αντιστράφηκαν: ο ανδρισμός του Κάρολ αναστήθηκε – μόνο που τώρα αυτός είναι στο χώμα κι αυτή στη φυλακή…

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ακόμα, ο προφητικός Κισλόφσκι μιλάει για την ανισότητα στον γάμο ανάμεσα στην προηγμένη δυτική Ευρώπη και σε χώρες σαν τη δική του, που ακόμα αναζητούσαν τον καπιταλιστικό βηματισμό τους.

Ποιος να το φανταζόταν πως, είκοσι χρόνια αργότερα, η υπέροχη παραβολή του θα μας αφορούσε με τόσο οδυνηρό τρόπο.

Εννοείται πως κάθε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις μονάχα συμπτωματική δεν είναι…